maandag 30 april 2012

keizerin

Rembrandt, Juno
Rembrandt schildert zichzelf als vorst op een troon, van zijn vrouw Hendrickje maakt hij een vorstin. De pose geeft haar een majesteitelijke uitstraling, maar ook de uitdossing met parels en hermelijnen mantel dragen bij aan het keizerlijke gevoel.
Hendrickje is uit de kerk gestoten omdat ze zwanger werd terwijl zij en Rembrandt niet met elkaar getrouwd waren, en ze is aan de pest overleden. Maar Rembrandt laat er geen twijfels over bestaan: Hendrickje is de keizerin.
Mjn vrouw heb ik ook met grandeur proberen te schilderen, een paar jaar geleden. Geen hermelijn, geen keizerin, maar toch minstens een burgemeester.

zondag 29 april 2012

zelfportret

Rembrandt zelportret
Waarschijnlijk had het maken van zelfportretten voor Rembrandt een economisch doel: ze waren goed te verkopen. Kopers kregen niet alleen een ets of schilderij van de meester, maar ze konden hun kennissen ook laten zien hoe deze eruit zag.

Rembrandt zelfportret
Het grappigste zelfportret van Rembrandt vind ik het portret uit de Frick collectie, uit 1658. Rembrandt was net failliet gegaan, maar hij liet zien dat hij niet klein te krijgen was. Hij heeft zichzelf levensgroot afgebeeld, als een vorst, met een goud gewaad aan. Het portret toont geen zielige man, of een deemoedig iemand. Het interesseert me geen bal dat ik failliet ben, lijkt hij te zeggen, ik ben toch de grootste.

zaterdag 28 april 2012

documentatie

Realistisch getekende strips moeten geloofwaardig zijn, en de decors spelen daarin een grote rol. Dat betekent dat onderzoek en documentatie vereist zijn. Vaak heb ik geen zin in onderzoek en documentatie, het is zo'n gedoe en het schiet niet op.
'De Schuilplaats' speelt zich dan ook voor een gedeelte af in een rotsachtige woestenij. Geen documentatie nodig, rots, rots rots, berg, berg, nog een paar streepjes en stipjes en klaar. Ik heb ook een scene op het strand af laten spelen, dat is ook lekker doortekenen.


Of ik laat een strip zich afspelen in mijn eigen omgeving. Voor een pagina had ik de buitenkant van een kantoor nodig. Even eropuit met mijn camera, het pand achter mijn atelier gefotografeerd, en snel weer aan de slag.

vrijdag 27 april 2012

Klaar

Stevens
Baldazzini 
In strip-verhalen komt volgens mij fotomodel Betty Page vaker voor dan Marilyn Monroe. In 1948 kwam Betty van een boerderij naar New York met de ambitie om zangeres te worden, of musicalster op Broadway. Het werd de fotobusiness, in de jaren 50 werd zij dé pin up koningin.
In 1957 stopte Betty met haar pornocarrière en ging ze werken voor een televisiepredikant.
Rond 1980 werden er opnieuw boeken met haar oude pin up werk uitgegeven, en werd ze weer populair.

Er verscheen zelfs een stripblad uit dat aan haar was gewijd, de Betty Pages. Veel striptekenaars hebben haar sindsdien in hun strips laten optreden, waarschijnlijk ook omdat ze makkelijk te tekenen is door haar typerende pony.
Bernet
Jordi Bernet heeft een paar honderd pagina's getekend met Betty in de hoofdrol, 'Klaartje bij nacht'.
Bernet
De naam Klaartje doet me denken aan een vraag uit de middelbare schooltijd: Ken je klaar komen? Dat is de zus van Theo Koomen.
Later heb ik een aantal boeken van Theo geïllustreerd, helaas ben ik vergeten hem te vragen of zijn zus echt zo heet.


donderdag 26 april 2012

Marilyn

Gonzalez

Sorayama

Whitcomb

Volgens Paul Verhoeven was Marilyn een geweldige actrice. Ik heb daar geen verstand van. Ik vond 'Some like it hot' een geweldige film, maar dat gemaakte piepstemmetje ging mij behoorlijk tegen staan. Misschien moest ze het niet van haar stem hebben, hoewel ze ook een zangcarrière had.
Het leek mij een goed idee om een figuur in Haas een Marilyn-achtig uiterlijk te geven. Dan konden we haar op de cover zetten, ik verheugde me er al op om die te gaan schilderen.

Helaas was de redactie het niet met mijn plannetje eens: deze bijrol was te klein om een plaatsje op de cover te rechtvaardigen.
Liever wilden ze een hoofdfiguur uit de strip, Simon Donkersloot. Ook leuk.

woensdag 25 april 2012

onecht






Francis Bacon
Halverwege de middelbare schooltijd wilde ik striptekenaar worden, later verschoof mijn interesse. Ik deed toelatingsexamen op de kunstacademie om schilder te worden, mijn grote held was de Engelse schilder Francis Bacon (1909-1992). De rauwheid, de grofheid, de deformatie, alles vond ik prachtig. Maar zelf schilderde ik niet zo.
Een keer heb ik een tekening van mijn zwager gemaakt en die heb ik in 4 verschillende stadia gedeformeerd geschilderd, een beetje als Bacon. De leraar schilderen was enthousiast, maar zelf was ik er niet blij mee. 
Ik merkte dat ik ermee kon scoren, maar het voelde onecht. Terwijl ik het bij Bacon nooit als onecht ervaren had. Ik ben weer gaan striptekenen.

dinsdag 24 april 2012

Haags landschap

Gerome

Merle 
Jacob Maris (1837-1899) woonde in de jaren zestig in Parijs, maar na de Frans Duitse oorlog leek het een goed idee te zijn om  terug te keren naar Den Haag. In Parijs had men wel wat anders aan zijn hoofd dan schilderkunst.
Jacob Maris
Maris had daar vooral naam gemaakt als schilder van zigeunermeisjes Italiaanse meisjes, een populair thema in die dagen, en de kachel moest branden. In Den Haag was de markt voor meisjes minder goed, en omdat hij daar ook een kachel had schilderde hij zijn uitzicht, de onderkant van een molen.
Jacob Maris
 Niet in de vrolijke kleurtjes die hij bij de Franse impressionisten gezien had, maar wel met de losse toets. De Haagse school was geboren.
Het wordt weer tijd om er zelf ook op uit te trekken om landschappen te schilderen, de paden op, de lanen in.

maandag 23 april 2012

dor landschap

Red Sonja van Vallejo
Red Sonja van Maroto
Red Sonja van Ednardo
Op de achterkant van Pulpman staat altijd een fake boekomslag. Voor een van de komende Pulpmannen was ik bezig met een omslag met Red Sonja. De exacte tekst moest nog bedacht worden, maar de richting was al duidelijk. Schedels, een krijsende kraaiachtige op een paaltje, een bar landschap waarin alleen een sterke strijdster zich staande kan houden, kortom het landschap dat over zou blijven als het kabinet met de gedoogpartner zijn kaalslag plannen zou doorvoeren.
Het vallen van het kabinet heeft mijn omslag plannetje verziekt. Voortaan mijd ik de actualiteit. Toch ga ik mijn Sonja wel afmaken, misschien lukt het me alsnog om een leuke tekst te verzinnen die erbij past.

zondag 22 april 2012

Franse misdadiger

Gerome
In Vesoul, de geboorteplaats van de Franse academieschilder Gerome (1824-1904), staat een klein museum dat aan zijn werk is gewijd. Ik ben er twee keer geweest, met mijn vrouw, en beide keren hebben we geen andere bezoekers gezien.
Gerome lijkt in Frankrijk een persona non grata. Hij heeft twee grote misdaden begaan: hij was 40 jaar lang de top in de academie, zijn werk wordt dus geassocieerd met de verderfelijke salon kunst, en hij heeft zich verzet tegen de impressionisten.
Niemand heeft mooiere badhuizen en haremonderwerpen geschilderd dan Gerome, maar als Fransen eenmaal chagrijnig zijn blijven ze dat vele generaties lang.

zaterdag 21 april 2012

golgotha

Gerome
Met mijn moeder zag ik een aantal schilderijen uit de 19e eeuw, zij vond een schilderij van de berg Golgotha door Gerome (1824-1904) het indrukwekkendst. Gerome  toont niet Jezus zelf maar zijn schaduw, de toeschouwers van het spektakel keren weer terug naar huis.
Ik was het met haar voorkeur eens, maar ik ben dan ook al jaren een fan van Gerome. Hij zal wel niet zielig geweest zijn, maar als ik zijn biografie lees komt zijn carrière toch wat tragisch op me over. Rond 1860 werd zijn werk origineel, modern en vernieuwend beschouwd, rond 1870 was hij hopeloos ouderwets. Misschien is het beter om nooit origineel, modern en vernieuwend beschouwd te worden.

vrijdag 20 april 2012

museaal werk

Een kennis had de ambitie om met zijn werk in een museum te komen. Toen ik op de Rietveld zat studeerde hij schilderen op ateliers 63. 
Het verschil in ambitie maakte onze gesprekken zo aangenaam, ik wilde gewoon mooie dingen maken, waar die terecht zouden komen maakte mij niet uit.
Laatst sprak ik hem weer, hij is tegenwoordig amanuensis op een middelbare school. Een leuke baan, kunst maakt hij niet meer.

Een paar weken geleden werd ik gevraagd of een pagina van 't Landje opgenomen kon worden in de collectie van een museum in België. Kennelijk is de ambitie niet wat bepaald wat museaal werk is en wat niet.

donderdag 19 april 2012

waardering





Böcklin
In mijn blog over Böcklin schreef ik dat een herontdekking mij op zijn plaats leek. Iemand wees mij erop dat Böcklin geen herontdekking nodig heeft, hij is nooit weg geweest. Dat kan zijn, ik ben niet op de hoogte van de collectieve kennis van de Nederlandse schilderijenliefhebber.
Misschien had ik beter het woord herwaardering kunnen gebruiken. Op de site van het van Gogh museum staat te lezen:

Dreams of nature. Symbolisme van Van Gogh tot Kandinsky

De eerste tentoonstelling gewijd aan het symbolistische landschap in Europa. Circa 70 werken van beroemde schilders als Monet, Gauguin, Van Gogh en Munch worden gepresenteerd naast die van minder bekende, maar evenzeer fascinerende kunstenaars uit bijvoorbeeld Scandinavië en Oost-Europa.

Blijkbaar vond men bij het van Gogh het niet nodig het schilderij van Böcklin te noemen, of men schat in dat het geen publiekstrekker is. Van enige waardering is in ieder geval weinig te merken.

woensdag 18 april 2012

dodeneiland

In het van Gogh museum wordt het beroemdste werk van de Zwitserse schilder Bocklin (1827-1901) tentoongesteld, het Dodeneiland. Een fantastisch symbolistisch landschap waar een geweldige dreiging van uitgaat.
Bocklin was een grootheid in de 19e eeuw, maar vlak na zijn dood ging het mis met zijn populariteit. Er kwam zelfs een boekje op de markt om met het 'geval' Bocklin af te rekenen.

Dat Hitler een grote fan was en één van de vijf versies van het Dodeneiland in zijn werkkamer had hangen heeft de populariteit ook geen goed gedaan.
Het wordt misschien tijd voor een herontdekking van Bocklin, ik stel een grote overzichtstentoonstelling in het van Gogh voor.